رعايت نکات ايمني برق در منزل و سر کار
طبق نظر اداره ي ايمني و سلامت شغلي (OSHA) ، مرگ بر اثر برق گرفتگي سومين عامل مرگ افراد در صنايع ساختماني مي باشد. تنها در سال 2011، 67 نفر بر اثر برق گرفتگي جان خود را در آمريکا از دست دادند.
خطرات برق تنها کساني را که به صورت مستقيم با برق سروکار دارند مانند کارگران، متخصصان برق، مهندسان و کارکنان برق کار را تهديد نمي کند، بلکه از طرفي نيز جان و سلامت افرادي را که به طور غير مستقيم با برق در تماس هستند را نيز در خطر قرار مي دهد.
نکات کليدي در مورد برق گرفتگي
- هميشه مواظب خطرات ناشي از برق باشيد.
- از نزديک کردن ماشين ها و دستگاه هاي با ارتفاع بالا به خطوط برق رساني خودداري کنيد.
- داشتن امادگي لازم براي کمک رساني پزشکي در صورتي که فردي دچار برق گرفتگي شود.
- تا هنگامي که جريان برق قطع نشده، به فرد برق گرفته دست نزنيد.
برق يک نوع ضرورت است اما در حين حال بسيار خطرناک
وجود برق در منزل و در سر کار زندگي را براي ما بسيار ساده کرده است. براي مثال، در سر کار با بکار گيري جريان الکتريکي، ما مي توانيم از دستگاه و ابزارهاي گوناگوني استفاده کنيم و در خانه نيز، تمامي وسايل خانه از قبيل بعضي دستگاه هاي آشپزخانه از قبيل اجاق گاز، تستر و هچنين وسايل گرمايشي و تلويزيون با برق کار مي کند.
با وجود اينکه برق در زندگي امروز يک ضرورت محسوب مي شود، ولي مي تواند بسيار خطرناک باشد. خطراتي همچون برق گرفتگي، سوختگي، آتش سوزي و انفجار از انواع خطراتي است که کار با برق مي تواند در پي داشته باشد.
پس مهم است که در استفاده از وسايل، دستگاه ها و ابزار هاي الکتريکي دقت داشته باشيد.به کودکان بايد در همان سن پايين در مورد خطرات برق آگاهي داده شوند.
نکات ايمني در رابطه با پريز برق، دو شاخه و کابل سيم برق
- لازم است که به پريز هاي برق، دو شاخه ي برق و و سيم هاي حامل جريان برق توجه کنيد.
- با نصب تعدادي زيادي از دوشاخه ها به يک پريز برق، مدار را سنگين نکنيد. همچنين به ياد داشته باشيد که پريز برق بايد سطح خنکي داشته باشد. اگر احياناً سطح آن گرم و داغ بود، اين نشانه ي يک مشکل جدي مي باشد.
- هيچ گاه دست به حذف شاخه ي سوم سه شاخه برق و يا وارد کردن آن به داخل پريز برق دو شاخه نکنيد. سه شاخه هاي برق انتخاب خوبي براي تجهيزات الکتريکي که داراي سيم اتصال به زمين هستند مي باشد . اين کار براي حفاظت فرد در برابر جريان الکتريکي مي باشد.
- يکي از راه هاي مهم براي حفاظت خود در برابر خطرات برق، استفاده از مدار شکن يا GFCI ميباشد. اين وسيله با نظارت به شدت جريان الکتريکي، اجازه نمي دهد که در هنگام ورود و خروج جريان برق به مدار، اين ميزان از حد نرمال خود خارج شود. اگر جريان برق از حد نرمال خارج شد، مدار شکن با دخالت خود جريان وسيله ي برقي را قطع مي کند. استفاده از مدار شکن در محيط هاي شرجي و تر بسيار ضروري و مهم مي باشد.
- به فرزندان و کودکان خود آگاهي دهيد که به سوراخ هاي ايجاد شده روي پريز چيزي را وارد نکنند. همچنين مي توانيد براي ايمني بيشتر از در پوش هاي مخصوص براي پريز هاي برق استفاده کنيد، که مي توانيد به راحتي در تمامي فروشگاه هاي کالاي برق آن را تهيه کنيد.
- مراقب سيم هاي برق پوسيده و خراب و آسيب ديده باشيد.
- از انداختن سيم برق در دست و زير پاي افراد جداً خوداري کنيد.
- به حرارت سيم ها و کابل هاي برق توجه کنيد.
- هرگز سيم هاي عامل جريان برق را نزديک مواد شيميايي قرار ندهيد.
- براي ابزار برقي و وسايلي که نياز به سيم مخصوص و قوي دارند از کابل هاي معمولي استفاده نکنيد.
سيم کشي نامناسب و خراب
سيم کشي نامناسب مي توانند موجب بروز خطر شود. نشانه هاي که مي توان توسط آن ها پي به مشکلات سيم کشي برد عبارتند از:
- کوچک شدن تصوير تلويزيون
- گرم شدن غير عادي و تدريجي بعضي لوازم خانگي مانند تستر، اتو و غيره …
- روشن خاموش شدن لامپ و يا کم نور شدن آن در زماني که اقدام به روشن کردن يک وسيله برقي مي کنيد.
- استفاده از کابل سيار زماني که به تعداد کافي پريز برق وجود ندارد
- کند شدن، سوختن و خراب شدن موتور وسايل برقي
- قطع شدن فيوز برق يا مدار
هيچ گاه سعي به تعمير مشکلات سيم کشي نکنيد مگر اينکه براي اين کار آموزش ديده باشيد.
ساير نکات ايمني مهم در خصوص برق
- به تمامي هشدار ها و دستورات در زمان استفاده از يک وسيله، دستگاه و يا ابزار برقي رعايت کنيد.
- در صورتي که دستتان خيس مي باشد و يا اينکه در جايي ايستاده ايد که زير پايتان خيس مي باشد، از هر گونه دستگاه و وسيله اي که با برق کار مي کند فاصله بگيريد و به آن دست نزنيد.
- هر نوع ماده يا موادي را که ممکن است در هنگام گرم شدن يک وسيله يا دستگاه الکتريکي آتش بگيرد را از آن وسيله دور کنيد.
- هرگز سيم هاي کابل برق را روي سطوح گرم و داغ ندازيد. حرارت اين سطوح به اين سيم ها آسيب مي رساند.
- اگر در نزيکي خطوط جريان برق قوي در حال کار هستيد، پيشنهاد مي شود که از نردبان غير فلزي استفاده شود و ماشين ها و دستگاه هاي پر ارتفاع را از آن ها دور نگه داريد. فاصله اي که بايد با اين خطوط داشته باشيد بايد حداقل 3 متر باشد.
- تمامي سيم ها، جعبه هاي برق، و اتصالات را بررسي کنيد و از سالم بودن آنها مطمئن شويد. مطمئن شويد که هيچ گونه سايش و سايدگي روي اين سيم ها وجود ندارد. در صورت مشا هده ي هر گونه مشکلي مورد را به سرپرست کار گزارش کنيد.
- در زمان وقوع طوفان و صاعقه، تلويزيون راديو و کامپيوتر را از برق جدا کنيد و در بياوريد.
- مطمئن شويد که پنکه و يا سيستم گرمايشي در روي يک سطح استوار قرار داده شدند و خطر واژگون شدن آنها وجود ندارد.
- اگر از وسيله گرمايشي براي گرم کردن محيط خود استفاده مي کنيد، بنابر اين مواظب خطرات آن باشيد. همشيه آن را تميز کنيد و به خوبي از آن نگهداري کنيد. وسايل گرمايشي را بايستي دور از پرده يا هر گونه ماده آتش زاي ديگري قرار داد. به کودکان خود بياموزيد که از چنين وسايلي به دور باشند. هنگام ترک اتاق و زمان هاي که در آن جا حضور نداريد، جريان برق آن را قطع کنيد.
راه هاي محافظت از خود در برابر خطرات ناشي از برق گرفتگي
- در هنگام کار در بيرون، خصوصا در زمان استفاده از نرده بان و کار با لودر و ماشين هاي زراعتي از نبود خطوط برق بالاي سرتان اطمينان حاصل کنيد.
- از زدن چند دو شاخه به پريز و همچنين سنگين کردن مدارهاي الکتريکي خود داري کنيد.
- از متصل بودن سيم اتصال به زمين وسايل برقي که از آنها استفاده مي کنيد و دو لايه بودن آنها اطمينان حاصل کنيد. معمولا از سه شاخه براي سيم اتصال به زمين وسايل الکتريکي استفاده مي شود.
- هرگز از سيم رابط صدمه ديده استفاده نکنيد.
- هيچ گاه از سيم هاي رابط معمولي براي به کار انداختن ابزار آلات برقي و ماشين هاي سنگين و پر مصرف استفاده نکنيد و در عوض از سيم هاي مخصوص استفاده کنيد. براي بيرون، از سيم هاي رابط مقاوم در برابر هوا استفاده کنيد. براي مکان هاي خيس و مرطوب نيز توصيه مي شود که از سيم هاي رابط داراي قطع کن استفاده شود.
- محل کار خود را از هر گونه پارچه ي نفتي، چوب اره و هر ماده ي آتش زاي ديگري پاک و تميز نگه داريد.
- از تعمير وسايل برقي توسط خودتان خودداري کنيد و براي اين کار از تکنسين اموزش ديده کمک بگيريد.
- از انداختن سيم در زير پا، راهروها و جاده کاملا خودداري کنيد.
در صورتي که کسي دچار برق گرفتگي شد چه کارهايي مي‌بايست انجام دهيم؟
- در صورت امکان، ابتدا برق را قطع کنيد.
- اگر امکان قطع برق وجود ندارد، نيازاست که فرد برق گرفته را از سيم برق دور کنيد. از يک تخته ي چوبي استفاده کنيد و هيچ گاه با دستانتان به آن شخص دست نزنيد.
- فورا با تيم پزشکي تماس بگيريد.
- در صورت تماس تراکتور شما با خطوط جريان برق سريعا از آن خارج شده و تا حد امکان از آن دور شويد. دقت کنيد که از تماس هم زمان شما با تراکتور و زمين شديدا خودداري کنيد. در ضمن از نزديک شدن و سوار شدن مجدد تراکتور اجتناب کنيد.
بايد ها:
- آموزش و آگاهي کودکان در مورد خطرات ناشي از برق در همان سنين پايين
- چک و بررسي وضيعت پريز ها و سيم هاي برق
- نگهداري و تميز کاري سيم هاي برق رسان و خشک کردن مکان آنها
نبايد ها:
- سنگين کردن يک پريز برق با زدن چندين دو شاخه به آن و يا هم اينکه زدن يک سه شاخه برق به پريز مخصوص دو شاخه
- روشن کردن وسايل و ابزار الکتريکي و ماشين هاي که با برق فشار قوي کار مي کنند در جا و مکاني که خيس و تر باشدو يا در حالي که دستانمان تر باشد.
- اقدام به تعمير مشکلات سيم کشي توسط خود فرد بدون مراجعه به يک تکنيسين آموزش ديده